Doanh nghiệp là hình thức kinh doanh phổ biến được áp dụng khi một chủ thể có nhu cầu tìm kiếm lợi nhuận từ thị trường. Tùy theo nhu cầu cũng như quy mô kinh doanh mà các nhà đầu tư có thể tự do lựa chọn trong số những loại hình doanh nghiệp được công nhận. Hiện nay văn bản quy phạm pháp luật chung nhất quy định về những loại hình doanh nghiệp mà nhà đầu tư có thể lựa chọn là Luật Doanh nghiệp 2020. Nhằm giúp các nhà đầu tư có thể dễ dàng tìm một hình thức kinh doanh phù hợp, bài viết này Luật Bravolaw sẽ so sánh cụ thể các loại hình doanh nghiệp để có thể có một cách nhìn chung nhất về vấn đề này.
Doanh nghiệp tư nhân
Là một trong những loại hình doanh nghiệp được quy định tại Điều 183 Luật Doanh nghiệp 2020. Theo đó doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp. Cũng giống như những loại hình khác, doanh nghiệp tư nhân là tổ chức được thành lập có quyền quyết định về hình thức, số lượng và nội dung con dấu. Sau khi thông báo mẫu con dấu để đăng tải công khai thì doanh nghiệp được quyền sử dụng con dấu để để khẳng định giá trị pháp lý đối với các văn bản, giấy tờ của doanh nghiệp
Một điểm cần lưu ý đó chính là những hạn chế của loại hình doanh nghiệp tư nhân. Trước hết là không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào. Tiếp đó đây là loại hình doanh nghiệp chịu trách nhiệm vô hạn đối với các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính phát sinh trong kinh doanh. Ngoài ra doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
Công ty trách nhiệm hữu hạn
Thuật ngữ công ty trách nhiệm hữu hạn bao gồm công ty TNHH MTV và công ty TNHH 2TV trở lên. Tuy nhiên nếu về cơ bản thì đây là mô hình kinh doanh phù hợp với những quy mô vừa và nhỏ. Số lượng thành viên trong công ty TNHH có phần hạn chế hơn so với công ty cổ phần. Với tư cách là một địa vị pháp lý độc lập và có tư cách pháp nhân, công ty TNHH hoàn toàn độc lập với các thành viên về nghĩa vụ tài sản.
Một đặc trưng nổi bật của loại hình doanh nghiệp này chính là sự liên kết giữa các thành viên trong công ty. Đặc điểm này được thể hiện rõ nhất thông qua sự chuyển nhượng phần vốn góp giữa các thành viên. Điều này có phần khó khăn trong việc huy động vốn cho công ty. Nhất là khi mà công ty TNHH không có quyền phát hành cổ phần để thực hiện nhu cầu huy động vốn.
Xem thêm bài viết: Thành lập công ty tnhh
Công ty cổ phần
Là loại hình doanh nghiệp có mức độ phổ biến tương đương với công ty TNHH về số lượng được thành lập. Nhưng xét trên nhiều phương diện thì công ty cổ phần sở hữu nhiều ưu điểm nổi trội hơn. Điểm để phân biệt quan trọng nhất chính là vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau được gọi là cổ phần. Về số lượng cổ đông, tối thiểu phải là 03 nhưng không bị hạn chế về số lượng tối đa.
Cũng thuộc mô hình kinh doanh chịu trách nhiệm hữu hạn nên cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi vốn cổ phần đã góp vào doanh nghiệp. Cổ phần của các cổ đông được tự do chuyển nhượng theo những quy tắc chung. So với công ty TNHH thì công ty cổ phần có ưu thế hơn khi được quyền phát hành cổ phần các loại để thực hiện huy động vốn.
Công ty hợp danh
Khi so sánh cụ thể các loại hình doanh nghiệp, công ty hợp danh là loại hình khá đặc biệt. Theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 thì công ty hợp danh là doanh nghiệp có tư cách pháp nhân. Công ty gồm ít nhất hai thành viên cùng làm chủ sở hữu của công ty, cùng nhau kinh doanh dưới một tên chung và chịu trách nhiệm vô hạn. Riêng với thành viên góp vốn thì chỉ phải chịu trách nhiệm hữu hạn tương ứng với số vốn đã góp.
Về tư cách pháp lý, công ty hợp danh tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập và là chủ thể trong các quan hệ pháp luật này. Mặc dù các thành viên hợp danh trực tiếp tiến hành các hoạt động kinh doanh nhưng là kinh doanh nhân danh công ty và thể hiện dưới tên doanh nghiệp.
Nhìn chung mỗi loại hình doanh nghiệp sẽ có những ưu điểm và hạn chế nhất định. Không thể khẳng định đâu là loại hình tốt nhất cho mọi trường hợp tham gia kinh doanh. Tuy nhiên nếu muốn biết đâu là sự lựa chọn thích hợp cho trường hợp của mình thì bạn có thể liên hệ Luật Bravolaw để được tư vấn thành lập công ty miễn phí cặn kẽ hơn về so sánh cụ thể các loại hình doanh nghiệp.